De gemeenteraad regelt alles wat van gemeentelijk belang is en beraadslaagt over elk onderwerp dat de hogere overheid hem voorlegt. De raad bepaalt dus de personeelsformatie, de manier waarop werken, leveringen, enz … worden gegund, stelt de gemeentebelastingen vast, regelt de aan- en verkoop of ruil van gemeentelijke onroerende goederen en vaardigt gemeentelijke politieverordeningen uit.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012, waarbij vier lijsten opkwamen, namelijk CD&V/N-VA, GROEN, OPEN VLD en VLAAMS BELANG, bekwamen deze respectievelijk 19, 5, 1 en 0 verkozenen.
Op 2 januari 2013 werd de nieuwe Aalterse gemeenteraad geïnstalleerd, met de heer Pieter De Crem als burgemeester. Als toenmalige minister van Defensie was hij echter verhinderd om het ambt van burgemeester uit te voeren. Daarom legde de heer Patrick Hoste in februari 2013 opnieuw zijn eed af als plaatsvervangend burgemeester. In februari 2013 nam de gemeenteraad akte van de nieuwe samenstelling en taakverdeling van het college van burgemeester en schepenen.
Van de 25 gemeenteraadsleden waren, vergeleken met de vorige legislatuur, acht gezichten nieuw. Nieuw-verkozene, de heer Luc De Meyer, deed afstand van zijn mandaat en werd voorgedragen als nieuwe OCMW-voorzitter. Zoals decretaal bepaald, neemt de OCMW-voorzitter ook zitting in het college van burgemeester en schepenen.
Het gemeentedecreet schrijft ook voor dat de gemeenteraad in zijn midden een voorzitter kiest. Op 26 januari 2015 werd de heer Pieter De Crem opnieuw verkozen tot voorzitter van de gemeenteraad.
De nieuw samengestelde raad koos ook de leden van de OCMW-raad en de politieraad.
Naast de leden van het college en de raad is ook de algemeen directeur (of de plaatsvervanger) aanwezig. Hij staat in voor de voorbereiding van de vergadering, advies en het notuleren van de beslissingen.
De vergaderingen zijn openbaar.
